Thursday, 22 September 2016

ປະຫວັດ ນາງວິສາຂາມະຫາອຸປາສິກາ

ຮຽບຮຽງໂດຍ
ພອຄ.ເນືອງພິລັກ ໂຊຕິທອນ
-----

     ນາງວິສາຂາ ເກີດໃນສະກຸນເສດຖີ ບິດາຊື່ທະນັນໄຊຍະເສດຖີ ມານດາຊື່ສຸມະນາເທວີ ປູ່ຂອງນາງຊື່ເມນທະກະເສດຖີ ທີ່ເມືອງພັດທິຍະ ແຄວ້ນອັງຄະ ຕໍ່ມາໄດ້ຍ້າຍຕາມບິດາມາຢູ່ເມືອງສາເກດ ເຊິ່ງຢູ່ລະຫວ່າງເມືອງຣາຊຄືຫະກັບເມືອງພາລານະສີ.

    ເມື່ອນາງວິສາຂາມີອາຍູໄດ້ 7 ປີ, ໄດ້ຟັງທຳຈາກພະພຸດທະເຈົ້າ ກໍໄດ້ບັນລຸພະໂສດາບັນ ເມື່ອອາຍຸໄດ້ 16 ປີ ນາງໄດ້ແຕ່ງງານກັບຊາຍໜຸ່ມຊື່ ປຸນນະວັດທະນະ ເຊິ່ງເປັນລູກເສດຖີ ໃນເມືອງສາວັດຖີ.

    ນາງວິສາຂາ ມີຄຸນສົມບັດພັ່ງພ້ອມໄປດ້ວຍປັນຈະກັນລະຍານີໝາຍເຖິງລັກສະນະງົດງາມພ້ອມ 5 ປະການ ອັນໄດ້ແກ່:
     1. ຜົມງາມ ຄື ຜົມດຳສວຍເປັນເງົາງາມ.
     2. ຊີ້ນງາມ ຄື ສົບງາມແດງບະໄມ່.
     3. ກະດູກງາມ ຄື ແຂ້ວຂາວງາມ ເປັນລະບຽບ.
     4. ຜິວງາມ ຄື ຄືຜິດກ້ຽງເກົາງາມບໍ່ມີໄຝ່ຝ້າກະກ້ຽນ.
     5. ໄວງາມ ຄື ຄວາມງາມເໝາະສົມຕາມໄວຂອງຕົນ.
     ເຊິ່ງເປັນຄວາມງາມຄົບ 5 ປະການຂອງຍິງຜູ້ສະສົມບຸນພ້ອມ ຣິບູນມ ຖືເປັນຍອດປາດຖະໜາຂອງຍິງທຸກຄົນບົນໜ້າໂລກນີ້.

     ວັນໜຶ່ງ ນາງວິສາຂາໄດ້ຈັດງານທຳບຸນ ຖວາຍພັດຕາຫານ ທີ່ຄະລືຫາດຂອງຕົນ ໄດ້ນິມົນພະພຸດທະເຈົ້າ ແລະເຫຼົ່າພະສົງສາວົກ ມາສັນພັດຕາຫານ ນາງວິສາຂາໄດ້ສົ່ງຄຳເຊີນໄປຍັງມິຄາຣະເສດຖີພໍ່ປູ່ ເຊິ່ງຍັງບໍ່ທັນໄດ້ນັບຖືພະພຸດທະສາສນາມາກ່ອນໃຫ້ທາຮ່ວມທຳບຸນ ເມື່ອມິຄາຣະເສດຖີໄດ້ເຝົ້າພະພຸດທະເຈົ້າ ໄດ້ຟັງທຳ ເຊິ່ງບໍ່ເຄີຍຟັງມາກ່ອນຕະຫຼອດຊີວິດ ເມື່ອຟັງຈົບກໍສຳເລັດອະຣິຍະບຸກຄົນຊັ້ນໂສດາບັນ.

   ນາງວິສາຂາເປັນຜູ້ຣິເລີ່ມຖວາຍຜ້າອາບນໍ້າຝົນ ແກ່ພິກຂຸຜູ້ເຂົ້າພັນສາ ເພາະນາງຊາບວ່າພິກຂຸເປືອຍກາຍອາບນໍ້າຝົນບໍ່ເໝາະສົມ ຄ້າຍກັບພວກຊີເປືອຍ ຈຶ່ງຂໍອະນຸຍາດພະພຸດທະເຈົ້າຖວາຍຜ້າອາບນໍ້າຝົນແຕ່ນັ້ນມາ ຈົນກາຍເປັນປະເພນີຖວາຍຜ້າອາບນ້ຳຝົນຈົນຕາບເທົ້າທຸກວັນນີ້.

   ນາງວິສາຂາໄດ້ຮັບການຍົກຍ້ອງຈາກພະພຸດທະເຈົ້າວ່າເປັນ ເອຕຕະທັຄຄະ(ເລີດກວ່າຜູ້ອື່ນ) ໃນດ້ານການຖວາຍທານ ມີອາຍຸຍືນຍາວນານເຖິງ 120 ປີ ມີບຸດຊາຍ 10 ຄົນ ມີບຸດສາວ 10 ຄົນ ເປັນສາວິກາທີ່ອຸປະຖັມພະພຸດທະສາສນາ ທີ່ສຳຄັນຄົນໜຶ່ງ ຄູ່ກັບບິນດິກະມະຫາເສດຖີ; ພະພຸດທະເຈົ້າຊົງຍົກຍ້ອງໄວ້ໃນຖານະ ມະຫາອຸປາສິກາ.

ຄຸນນະທຳທີ່ຄວນຖືເປັນແບບຢ່າງ                      
   1. ເປັນຜູ້ມີສັດທາໃນພະພຸດທະສາສນາຢ່າງແຮງກ້າ, ເປັນຜູ່ສະຫຼາດໃນການທຳບຸນໃຫ້ທານ.
   2. ເປັນຜູ້ເຊື່ອຟັງບິດາ ມານດາ ແລະມີຄວາມຊື່ສັດ ແລະໝັ້ນຄົງຕໍ່ສາມີ.
   3. ເປັນຜູ້ມີສະຕິປັນຍາສະຫຼຽວສະຫຼາດ ໃຊ້ຫຼັກສິນທຳແກ້ໄຂບັນຫາໃນຄອບຄົວ ສັງຄົມໄດ້.
   4. ເປັນຜູ້ສາມາດປ່ຽນຄວາມເຊື່ອຖືຂອງພໍ່ປູ່(ບິດາສາມີ) ໃຫ້ຫັນມານັບຖືພະພຸດທະສາສນາໄດ້(ເປັນມັກຄະທາຍິກາ ຜູ້ນຳທາງສະຫວັນ ນິບພານຜ).
   5. ເປັນເດັກນ້ອຍອາຍຸນ້ອຍທີ່ສຸດທີ່ໄດ້ອະຣິຍະບຸກຄົນຊັ້ນໂສດາ ຍິນດີໃນທານແຕ່ອາຍຸ 7 ປີ.

         

Monday, 4 July 2016

ເຈັ້າອະທິການວັດ(ຜູ້ກໍ່ຕັ້ງ) ວັດວິຈິຕທັມມາຣາມ ບ້ານວຽງຈະເລີນ







- ຊື່ສາມັນ : ເນືອງ ຫຼືບຸນເນືອງ.
- ຊື່ທາງການ: ເນືອງພິລັກ ໂຊຕິທອນ
- ຊື່ສາຍາ: ໂຊຕິທັມໂມ
- ຊື່ປາກກາ: ໂຊຕິທອນເນືອງພິລັກ, ສາຍເຊລຳເພົາ, ອະຣິຍະລູກຊາວດອນ.
- ເກີດ:
- ທີ່ບ້ານຫາງດອນຂະເໝົາ ເມືອງໂຂງ ແຂວງຈຳປາສັກ (ເດີມຕາແສງພານເຄົາ ເມືອງໂຂງ ແຂວງສີທັນດອນ)
- ບັນພະຊາເປັນສາມະເນນ: ວັນທີ ໕ ເດືອນກໍລະກົດ ໑໙໘໑, ວັດສີດາຈັນແສນເໜືອ ເມືອງໂຂງ ແຂວງຈຳປາສັກ
- ອຸປະສົມບົດເປັນພຣະ: ໒໕ ເດືອນພຶດສະພາ ໑໙໘໕, ວັດສີດາຈັນແສນເໜືອ ເມືອງໂຂງ ແຂວງຈຳປາສັກ.

- ປະວັດການຮຽນ:
໑. ຮຽນມຸນລະປະຖົມບ້ານຫາງດອນຂະເໝົາ ເມືອງມຸນລະປະໂມກ(ຂະນະນັ້ນ) ເມືອງໂຂງ(ປັດຈຸບັນ) ແຂວງຈຳປາສັກ.
໒. ຮຽນປະຖົມສົມບູນຂະເໝົາໂພນຈຳປາ ເມືອງມຸນລະປະໂມກ(ຂະນະນັ້ນ) ເມືອງໂຂງ(ປັດຈຸບັນ) ແຂວງຈຳປາສັກ.
໓. ຮຽນມັດທະຍົມເມືອງແສນ ເມືອງໂຂງ ແຂວງຈຳປາສັກ.
໔. ຮຽນມັດທະຍົມສົງເມືອງແສນ ເມືອງໂຂງ ແຂວງຈຳປາສັກ.
໕. ຮຽນມັດທະຍົມສົງວັດກາງໂຂງ ເມືອງໂຂງ ແຂວງຈຳປາສັກ.
໖. ຮຽນມັດທະຍົມສົງວັດໂສກປ່າຫຼວງ ສີສັດຕະນາກ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ.
໗. ຮຽນອຸດົມສົງທາດຫຼວງ ເມືອງໄຊເຊດຖາ  ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ.
.8, ຮຽນນັກທັມຕີ ວັດບາງຣັກໃຫຍ່ ບາງບົວທອງ ກທມ.
9. ສຶກສາປະຣິນຍາ ທີ່ມະຫາວິທະຍາໄລມະຫາຈຸລາລົງກອນຣາຊະວິທະຍາໄລ.

- ປະວັດການທຳງານ:
໑. ພະນັກງານຫ້ອງການສູນກາງ ອ.ພ.ສ
໒. ອາຈານສອນອຸດົມສົງທາດຫຼວງ.
໓. (ໄປສຶກສາຕໍ່)
໔. ເປັນພະນັກງານສູນກາງ ອ.ພ.ສ
໕. ເປັນອາຈານສອນວິທະຍາໄລສົງ.
໖. ເປັນຫົວໜ້າຫ້ອງການວິຊາການ, ປີ ໒໐໐໘-໒໐໑໒
໗. ເປັນເປັນທີ່ປຶກສາ ຜອ ວິທະຍາໄລສົງ ໒໐໑໒-໒໐໑໓
- ເປັນຜູ້ຮັກສາການ ຜອ. ວິທະຍາໄລສົງ.(ຂະນະທີ່ ວສ ວ່າງລົງ)
໘; ເປັນຮອງຜູ້ອຳນວຍການ ວິທະຍາໄລສົງ ແຕ່ງຕັ້ງ ເມື່ອວັນທີ ໑໖ /໕/໒໐໑໓ ເ​​ລກທີ ໑໐໕໙/ອພສ(ປັດຈຸບັນ)
9. ຮັກສາການ ຜອ. ວິທະຍາໄລສົງ ເປັນເວລາ 4 ເດືອນ.(ຂະນະທີ່ ຜອ.ໄປປະຕິບັດກິດ)


- ວຽກງານສາສະນາ.
໑. ເປັນປະທານບວດສາມະເນນ ແລະອົບຮົມເຍົາວະຊົນຄັ້ງທີ ໑ ປີ ໑໙໙໙(ລຸ້ນບຸກເບີກ)
໒. ສ້າງຕັ້ງ ແລະເປັນບັນນາທິການວາຣະສານສຽງວິທະຍາໄລສົງ(ລຸ້ນບຸກເບີກ)
໓. ສ້າງວັດວິຈິດທັມມາຣາມ (ເຈົ້າອະທິການອົງທຳອິດ).
໔. ປັດຈຸບັນກຳລັງສ້າງໂຮງຮຽນມຸລະປະຖົມ ບ້ານຫາງຂະເໝົາໂພນຈຳປາ(ກຳລັງກໍ໋ສ້າງຢຸູຸ່່)
໕. ຊື່ດິນຕໍ່ເຕີມວັດ ປິ 2015-16 (ສຳເລັດໄປແລ້ວ ໑ ຕອນ ລາຄາ 600,000,000 ກີບ ແລະດຳເນີນການຊື້ຕອນທີ 2 ລາຄາ 234,000,000 ກີບ) ຍາດໂມທ່ານໃດຢາກສ້າງບູນສ້າງຮາກຖານຊີວີດ ຮາກຖານສາສນາຕິດຕໍ່ມາທາງວັດຕາມເທີ່ນ.

 - ປະຕິບັດງານ:
໑. ເປັນອາຈານສອນອຸດົມສຶກສາສົງ ທາດຫຼວງ (ທີ່ວັດທາດຫຼວງ) ປີ ໑໙໙໑-໑໙໙໔.
໒. ເປັນພຣະນັກງານປະຈຳຫ້ອງການສູນກາງອົງການພຸດທະສາສນາ ທີ່ວັດທາດຫຼວງ ປີ ໑໙໙໑-໑໙໙໕ ແລະປີ ໒໐໐໐-໒໐໐໑.
໓. ເປັນອາຈານສອນວິທະຍາໄລສົງ ແລະຫົວໜ້າກິດຈະກຳນັກສຶກສາ ແລະເປັນຫົວໜ້າຫ້ອງການວິຊາການ ວິທະຍາໄລສົງ ແລະຮອງ ຜູ້ອຳນວຍການ ວິທະຍາໄລສົງ ປັດຈຸບັນ.

- ທີ່ເຄີຍຢູ່. 
໑. ປີ ໑໙໗໑ ພຣະອາຈານໃຫຍ່ພໍ່ເຖົ້າລ້ວນ ມາຢາມເຮືອນ ແລ້ວກໍຂໍໄປເປັນສັງຄະລີ ເພີ່ນສົ່ງຮຽນ ທີ່ວັດຂະເໝົາ ໂພນຈຳປາ (ຈົນຮອດປີ ໑໙໗໔ ອາຈານພໍ່ເຖົ້າລ້ວນມະຣະນະພາບປີ ໑໙໗໓)
໒. ປີ ໑໙໗໔ ໄປຢູ່ວັດດອນຖານທ່າ (ຢູ່ກັບອ້າຍກົກ ທີ່ບວດເປັນພຣະຈົນຮອດປົດປ່ອຍຈຶ່ງກັບ).
໓. ປິ ໑໙໘໐ ໄປຮຽນຢູ່ມັດທະນະຍົມເມືອງແສນ ຢູ່ບ້ານແສນເໜືອ (ການເດີນທາງທຽວຮຽນຍາກ).
໔. ປີ ໑໙໘໑ ຢາກບວດໃຈຊິຂາດ ຈຶ່ງບວດເປັນສາມະເນນ ທີ່ວັດແສນເໜືອ.
໕. ປີ ໑໙໘໒ ໄປຮຽນຕໍ່ທີ່ວັດກາງໂຂງ ພັກທີ່ວັດກາງໂຂງ.
໖. ປີ ໑໙໘໔ ຢູ່ວັດແສນເໜືອ ແລະສິຈາກສາມະເນນ ໄປຢູ່ບ້ານຫາງດອນຂະເໝົາ.
໗. ປີ ໑໙໘໕ ກັບມາບວດເປັນພຣະທີ່ວັດແສນເໜືອ ຢູ່ໄດ້ ໒ ເດືອນກໍອອກຈາກວັດແສນເໜືອມາຊອກຮຽນທີ່ປາກເຊ ບໍ່ມີບ່ອນພັກ ກໍໄປຢູ່ວັດຫຼັກ ໓໐ ເມືອງປາກຊ່ອງ.
໘. ປີ ໑໙໘໖ ຂຶ້ນມາຢູ່ວັດໜອງດ້ວງ ວຽງຈັນ ກັບອ້າຍຜູ້ທີສອງ.
໙. ປີ ໑໙໙໐ ຍ້າຍມາຢູ່ວັດທາດຫຼວງ ເຮັດວຽກເປັນຄູສອນ ແລະພະນັກງານຫ້ອງການສູນກາງ ອພສ.
໑໐. ປີ ໑໙໙໔ ໄປຮຽນຢູ່ເມືອງໄທ ພັກທີ່ວັດປາກນຳ້ຝັ່ງເໜືອ ຍ້ອນສຸຂະພາບບໍ່ສູ້ຈະປົກກະຕິ ກໍຈຶ່ງ ລອງຍ້າຍຈາກວັດນັ້ນ.
໑໑. ປີ ໑໙໙໗ ຍ້າຍໄປຢູ່ວັດບາງຣັກໃຫຍ່ ນົນທະບູຣີ ສຸຂະພາບດີຂຶ້ນ(ສະພາບຮ່າງກາຍບໍ່ເໝາະ ກັບອາກາດໃນເມືອງ) ວັດນີ້ ເປັນວັດໃນເມືອງເຊັ່ນກັນ ແຕ່ເພິ່ນຈັດສ້າງຢູ່ກາງສວນ ມີປ່າ ແລະລຳທານ ເປັນວັດດີເດັ່ນ ຂອງກະຊວງສຶກສາທິການໄທຍ໌)
໑໒. ປີ ໑໙໙໙ ທ້າຍປີ ກັບມາຍັງວຽງຈັນ ຢູ່ທີ່ວັດທາດຫຼວງເໜືອ.
໑໓. ປິ ໒໐໐໑ ຖືກແຕ່ງຕັ້ງມາສ້າງວັດ ຢູ່ບ້ານວຽງຈະເຣີນ ຊື່ວ່າວັດວິຈິຕທັມມາຣາມ ຮອດປັດຈຸບັນ.
14. ປີ 2014 (ຄືປັດຈຸບັນນີ້) ຈຳພັນສາຢູ່ບ້ານເກີດ ວັດຂະເໝົາໂພນຈຳປາ ເມືອງໂຂງ ແຂວງຈຳປາສັກ.
15. ກັບມາຍັງວັດວິຈິດທຳມາຣາມ ບ້ານວຽງຈະເລີນ ເມື່ອວັນທີ 4 ພະຈິກ 2014.(ຮອດປັດຈຸບັນ) 

ທີ່ເຄີຍໄປ 
- ໄປເກືອບທົ່ວປະເທດ​ລາວລາວຍັງແຕ່ແຂວງບໍ່ແກ້ວ ແຂວງດຽວ.
- ປະເທດໄທຍ໌ໄປປະມານ ໔໓ ຈັງຫວັດ.
- ໄປປະເທດຈິນ ໖ ຄັ້ງ.
- ໄປປະເທດຫວຽດນາມ ພາກກາງ ພາກເໜືອ 20 ຄັ້ງ(ໄປທຳບຸນສະຖານທູດ 3 ຄັ້ງ)
- ໄປປະເທດປະເທດ ອົດສະຕາລີ ໑ ຄັ້ງ
- ໄປປະເທດກຳປູເຈັຍ  ຫຼາຍຄັ້ງ ;
- ໄປປະເທດເກົາຫຼີ ໒ ຄັງ
- ໄປປະເທດສິງກະໂປ ໑ ຄັ້ງ;
- ໄປປະເທດມາເລເຊັຍ ໓ ຄັ້ງ.
- ໄປປະເທດຈີນ(ຊຽງຮຸ່ງ) 8 ຄັ້ງ.
- ໄປເທດອິນເດັຍ 1 ຄັ້ງ.

- ການສ້າງສາ.

໑. ໄປຢູ່ວັດໃດ ກ​ໍມັກຈະໄດ້ແຕ່ງຕັ້ງເປັນກຳມະການວັດ ຈຶ່ງມີໂອກາດໄດ້ຊ່ວຍສ້າງວັດວາໃນແຕ່ລະວັດ.

໒. ວັດທີ່ສ້າງສ້າງເອງ:
- ສ້າງວັດ ໝົດທັງວັດທີ່ວັດວິຈິຕທັມມາຣາມ.(ເລີ່ມມາກໍ່ຕັ້ງແຕ່ ວັນທີ 28 ເດືອນ 3 ປີ 2001)
- ສ້າງສິມ ວັດຫາງດອນຂະເໝົາ (ຂອດແລ້ວ ວັນທີ 26 ກຸມພາ 2012)
- ສ້າງກຸຕິກວ້າງ 11 ຍາວ 12 ແມັດທີ່ວັດວຽງຈະເລີນ (ສຳເລັດ ແຕ່ຍັງບໍ່ທັນສະຫຼອງ)
- ສ້າງຫໍກອງ 3 ຊັ້ນ ສຳເລັດແລ້ວ ແຕ່ຍັງບໍ່ທັນສະຫຼອງ.
- ສ້າງສາລາໃຫຍ່ ສຳເລັດເປັນສ່ວນຫຼາຍ ແຕ່ຍັງບໍ່ທັນສະຫຼອງ.
- ສ້າງກຳແພງອ້ອມວັດ ຍັງບໍ່ທັນສຳເລັດ 1 ດ້ານ.
- ສ້າງປະຕູໂຂງ ຮຮ ປະຖົມບ້ານວຽງຈະເລີນ.

- ສະມະນະສັກ:
໑. ຫົດສົງເປັນພຣະສຳເຣັດ ທີ່ວັດວິຈິຕທັມມາຣາມ ປີ ໒໐໐໑
໒. ຫົດສົງເປັນພຣະຊາ ທີ່ວັດທາດຫຼວງໃຕ້ ປີ ໒໐໐໓.
໓. ຫົດສົງເປັນພຣະຄຣູ ທີ 1 ທີ່ ວັດພະຍອດແກ້ວ ອີເດນເຊີພາຣ໌ຄ ປາຣາມັດຕາ ຊິດນີ ລັດນິວຊາວເວລລ໌ ປະເທດອົດສະຕາລີ 2005 ສັດທາຊາວລາວຊີດນີ.
4.  ຫົດສົງແຖມສົມພານພຣະຄຣູຊັ້ນທີ 2 ທີ່ບ້ານດອນກອຍ ເມືອງສີສັດຕະນາກ ນວ 28 ເດືອນມັງກອນ 2012 ເຈົ້າສັດພໍ່ອອກໂໜ່ງ ແມ່ອອກພອນພະໄທ ອິນຖາວອນ.
5.  ຫົດສົ ຫົດສົງແຖມສົມພານພຣະຄຣູຊັ້ນທີ 3 ທີ່ວັດບ້ານສະພັງມືກ ເມືອງໄຊທານີ ນວ 22 ເດືອນກັນຍາ 2013. ເຈົ້າສັດທ່ານບູນໂຈມ-ແມ່ອອກມະນີ້ວັນ ອຸບັນປະເສີດ ບ້ານສະພັງມືກ
6, ຫົດສົງ ແຖມສົມພານພຣະຄຣູຊັ້ນທີ 5 ທີ່ວັດບ້ານແສນເໝືອ ເມືອງໂຂງແຂວງ ຈຳປາສັກ 3 ພະຈິກ 2014 (ປີນີ້) 
7. ຫົດສົງ ແຖມສົມພານພຣະຄຣູຊັນທີ 6 ທີ່ບ້ານສີວິໄລ ຄລີນິຄແພດລາວ ແມ່ບຸນທັນ ພັນທະວົງ ເປັນເຈົ້າສັດທາ ວັນທີ 3 ກໍລະກົດ 2016.

ທີ່ຕິດຕໍ່
- Ven. Neuangphilack SHOTITHONE
VICHITDHAMMARAM TEMPLE, VIENGCHALAEN VILLAGE, XAYASETTHA DISTRICT, VIENTIANE CPT, LAO PDR
E_Mail : neuang@gmail.com MB: 856-20-9880-8089. 5848-3322, 2224-1861 








Saturday, 23 April 2016

ຂຶ້ນເຮືອນໃໝ່ເອົາພະເກົ່າ ຫຼືພະໃໝ່

ຫຼັກຖານໃນສີລານີ້ ຍົກມາອ້າງອີງໃຫ້ເຫັນວ່າ ການຖວາຍທີ່ດິນສ້າງວັດ ຫຼືພະພຸດທະຮູບໄວ້ໃນພຸດທະສາສນານັ້ນ ຄົນບູຮານມັກຈະຕັ້ງຄຳມັກຄຳປາຖະໜາເຖິງສົມບັດ 3 ປະການຄື ມະນຸດສົມບັດ ສະຫວັນສົມບັດ ແລະພະນິບພານສົມບັດ ຫຼືມັກຈະປາຖະໜາໃຫ້ພົ້ນຈາກທຸກ ເຖິງສຸກທັງໃນໂລກນີ້ແລະໂລກໜ້າ ໃຫ້ໄດ້ພົບພໍ້ພະສີອະລິຍະເມດໄຕ ແລະໃນທີ່ສຸດມັກຖວາຍສິ່ງນັ້ນໄວ້ໃຫ້ຄູ່ດັບສາສນາເທົ່າ 5000 ພະວັດສາ, ຕອນທ້າຍມັກຈະໃຊ້ຄຳສາບແຊ່ງວ່າ "ໃຜຢ່າໄດ້ເອົາໄປໄວ້ເປັນສົມບັດຂອງຕົນ ຫາກໃຜເອົາໄປໄວ້ໃຫ້ມັນໄປໄໝ້ໃນມະຫາອະເວຈີນະຣົກ ຫຼືອະບາຍະພູມດັ່ງນີ້" ແລ້ວທ່ານຜູ້ຫວັງຄອບຄອງພະເກົ່າ ຂອງເກົ່າໃນສາສນາຍັງຢາກໄດ້ຢູ່ບໍ ?
------

ຂຶ້ນເຮືອນໃໝ່ເອົາພະໃໝ່ ຫຼືພະເກົ່າມາບູຊາ ຂ້ານ້ອຍ.
-----------------
- ວັນນີ້ ມີຍາດໂຍມມາປືກສາ ເລື່ອງຢາກໄດ້ພະໄປບູຊາໃນວັນຂຶ້ນເຮືອນໃໝ່ທີ່ຈະເຖິງນີ້ ຍາດໂຍມກໍຖາມວ່າ.
- ຍາດໂຍມ: ຂ້ານ້ອຍ ຢາກໄດ້ພະໄປໄວ້ຮ້ານພະ ໃນເຮືອນໃໝ່ ພໍເປັນມຸງຄຸນ ຈະເອົາພະແບບໃດ ຂ້ານ້ອຍ.
- ພອຈ: ເທົ່າທີ່ໄດ້ສຶກສາມາ ເຫັນເພິ່ນເອົາ 2 ປາງ ຄື
1. ພະປາງຊະນະມານ ເອົາເປັນພະປະທານໃນເຮືອນ ຈະເປັນອົງນ້ອຍ ອົງໃຫຍ່ກະໄດ້ ເຮົາຈະເຫັນວ່າ ພະປາງນີ້ມັກຈະເປັນພະປະທານໃນສິມ ແລະວັດຕ່າງໆ ຫຼັກຖານວັດເກົ່າໆໃນວຽງຈັນ ເມືອງຫຼວງພະບາງ ຈຳປາສັກ ປາກເຊ ແລະວັດອື່ນທັງທີ່ລາວ ແລະຕ່າງປະເທດ.
2. ພະປາງທີສອງ ແມ່ນປາງບັນທົມ ຫຼືປາງນອນ ພະປາງນີ້ມັກຈະເອົາມາ ແຫ່ຂຶ້ນເຮືອນໃໝ່ ຈະເວົ້າຫຍໍ້ໆໃຫ້ຟັງ ສະໄໝໜຶ່ງພະພຸດທະະຈົ້າສະເດັດໄປຍັງເມືອງກຸສີນາລາ ເມື່ອສະເດັດຮອດເມືອງເວສາລີ ຂອງເຈົ້າລິສວີ ທີ່ປົກຄອງໂດຍສະມະຄີທຳ ເມື່ອພະພຸດທະເຈົ້າ ສະເດັດມາຮອດເມືອງ ກໍພ້ອມກັນມາໄຫວ້ພະພຸດທະເຈົ້າ ໃນຂະນະນັ້ນເອງ ເຈົ້າລິສວີທັງຫຼາຍ ໄດ້ປຸກພະລາດຊະວັງໃໝ່ສຳເລັດແລ້ວ ຈະທຳການຂຶ້ນພະລາຊະວັງໃນວັນໜ້າ ຈຶ່ງນິມົນພະພຸດທະອົງ ແລະເຫຼົ່າພິກຂຸສົງໄປ ປະທັບແຮມເພື່ອເອົາລືກເອົາໄຊໃຫ້ແກ່ພວກເຂົາ ດ້ວຍເຫດນັ້ນ ການຂຶ້ນເຮືອນໃໝ່ ຈຶ່ງເປັນທີ່ມາຂອງພະປາງບັນທົມ(ນອນ)
- ຍາດໂຍມ: ໂດຍຂ້ານ້ອຍ ແລ້ວຈະເອົາພະໃໝ່ ຫຼືພະເກົ່າດີ ຂ້ານ້ອຍ ?
- ພອຈ: ຄັນມີພະເກົ່າແລ້ວ ເອົາພະເກົ່າຫັ້ນກະໄດ້.
- ຍາດໂຍມ: ບໍ່ທັນມີ ຂ້ານ້ອຍ.
- ພອຈ: ຈັ່ງໃດ ຈຶ່ງຖາມວ່າເອົາ ພະໃໝ່ພະເກົ່າຈຶ່ງດີລະ.
- ຍາດໂຍມ: ຄືວ່າ ຂ້ານ້ອຍຊິໄປບູຊາ ພະທີ່ເຂົາຂາຍໃນຕະຫຼາດມາ ບໍ່ຮູ້ວ່າຊິເອົາພະເກົ່າ ຫຼືພະໃໝ່ຈຶ່ງຊິດີຊັ້ນດອກ ຂ້ານ້ອຍ.
- ພອຈ: ໂອ...ຄັນຊັ້ນໃຫ້ເອົາພະໃໝ່ເດີ ຈຶ່ງດີຢ່າເອົາພະເກົ່າແກ່ແບບບູຮານ ເດັດຂາດ.
- ຍາດໂຍມ: ຈັ່ງໃດພະອາຈານຈຶ່ງວ່າຈັ່ງຊັ້ນ ເຂົາວ່າເອົາພະເກົ່າຍິ່ງດີ.
- ພອຈ: ອາຕະມາຊິເວົ້າໃຫ້ແມ່ອອກຟັງເດີ, ພະເກົ່ານັ້ນ ເປັນພະທີ່ຄົນບູຮານສ້າງຖວາຍວັດ, ຫຼືຖວາຍໄວ້ແກ່ສາສະໜາ ຄວາມປາຖະໜາຂອງເຂົາ ເພື່ອບັນລຸມັກຜົນນິບພານ ແລະມັກຈະອະທິຖານໃຫ້ຢູ່ເທົ້າຫ້າພັນພະວັດສາ ແລະຕອນທ້າຍໆ ມັກຈະກ່າວໄວ້ວ່າ ຫາກຜູ້ໃດເອົາໄປເປັນສົມບັດສ່ວນຕົວຂໍໃຫ້ໄປໃໝ້ໃນອະເວຈີ ອັນນີ້້ແລ້ວ ຄືບັນຫາ ທີ່ເຮົາຈະຄອບຄອງພະເກົ່າ ຫຼືພະໃໝ່ລະ ? ພະເກົ່າທີ່ເຮົາໄດ້ມາສ່ວນຫຼາຍຈະມາຈາກວັດ ທີ່ເຂົາຂະໂມຍມາຂາຍ ເຮົາເອົາມາຄອບຄອງ ກໍຈະສົ່ບຜົນບໍ່ດີໃຫ້ແກ່ເຮົາ ແໜງສູ້ເຮົາເອົາພະໃໝ່ໂລດດີກວ່າ ແລ້ວເຮົາໄຫວ້ ບູຊາທຸກວັນກໍສັກສີດເອງດອກ ພະເກົ່າ ພະໃໝ່ ຄັນໄດ້ມາບໍ່ໄຫວ້ ກໍບໍ່ສັກສິດດອກ ພໍອອກແມ່ອອກເລີຍ.
- ຍາດໂຍມ: ໂດຍ

ຝັນເຫັນພໍ່ທ່ານໃຫຍ່ວິຈິດ ສິງຫາຣາດອະດີດປະທານ ສູນກາງ ອພສ

(ສິ່ງຈະເລົ່າຕໍ່ໄປນີ້ ແມ່ນເປັນແຕ່ຄວາມຝັນ, ທ່ານຜູ້ອ່ານໂຜດພິຈາລະນາຖີ່ຖ້ວນກ່ອນຈະເຊື່ອ)

- ຕໍ່ໄປນີ້ແມ່ນຈະເລົ່າເລື່ອງຝັນພໍ່ຈານໃຫຍ່ວິຈິດ ສິງຫາຣາດ ອະດີດປະທານສູນກາງ ອພສ ຮ່າງແລະຕົນຕົວເພິ່ນເປັນສີຄຳ, ກ່ອນຈະເລົ່າຄວາມຝັນ ຈະເລົ່າຊີວິດຂອງຜູ້ຂຽນ ກ່ຽວກັບພໍ່ທ່ານໃຫຍ່ປະທານໃຫ້ຟັງດັ່ງນີ້.(ຕໍ່ໄປນີ້ຈະຮຽກຊື່ເພິ່ນວ່າພໍ່ທ່ານໃຫຍ່ທານ)

- ກ່ອນປີ 1990 ພໍ່ທ່ານໃຫຍ່ປະທານ ພຳນັກຢູ່ວັດທາດຝຸ່ນ ດຳລົງຕຳແໜ່ງຮອງປະທານສູນກາງອົງການພຸດທະສາສນາສຳພັນລາວ ສະໄໝພຣະອາຈານທອງຄູນ ອະນັນຕະສຸນທອນ ເປັນປະທານ, ສຳລັບອາຕະມາຜູ້ເລົ່າເລື່ອງ ພຳນັກຢູ່ວັດໂພນຄຳ ເມືອງສີໂຄດຕະບອງ ກຳລັງຮຽນຈົບອຸດົມ ປີ 1989 (ມັດທະຍົມສົງມໍປາຍ ທາດຫຼວງ) ແລະຖືກສັບຊ້ອນມາຮັບໃຊ້ວຽກງານຢູ່ ສູນກາງ ອພສ.

- ໃນປີ 1990 ນັ້ນພໍ່ທ່ານປະທານໄດ້ຖືກແຕ່ງຕັ້ງ ໃຫ້ເປັນປະທານສູນກາງອົງການພຸດທະສາສນາສຳພັນລາວອົງທີ 4 ສືບຕໍ່ຈາກພຣະອາຈານໃຫຍ່ທອງຄູນ ອະນັນຕະສຸນທອນ ທີ່ມໍລະນະພາບໄປ ແລະພໍ່ທ່ານກໍໄດ້ຍ້າຍມາພຳນົກທີ່ວັດພະທາດຫຼວງ.

- ວັນໜຶ່ງ ພໍ່ທ່ານປະທານໄດ້ເດີນມາຍັງຫ້ອງການ ຖາມສາລະທຸກສຸກດີບ ພະນັກງານທຸກອົງ/ຄົນ ໜຶ່ງໃນນັ້ນມີອາຕະດ້ວຍ ເພິ່ນຖາມເຖິງທີ່ຢູ່ ວັດສະພາບ ການທຽວມາການອື່ນໆ ໃນທີ່ສຸດເພິ່ນຄົງຈະເຫັນຄວາມຈຳເປັນໃນການເດີນທາງມາການ ເພິ່ນກໍບອກໃຫ້ອາຕະມາມາຢູ່ວັດທາດຫຼວງເໜືອ ແລະບອກຄະນະວັດທາດຫຼວງດຳເນີນການໃຫ້ທຸກຢ່າງ ນັບແຕ່ນັ້ນມາກໍໄດ້ມາຢູ່ວັດທາດຫຼວງເໜືອ ທັງເຮັດວຽກຫ້ອງການ ແລະເລຂາຮັບໃຊ້ເພິ່ນນຳ ແລະສອນໜັງສືອຸດົມສົງດ້ວຍທຈົນຮອດປີ 1995 ໄປຮຽນຕໍ່ຕ່າງປະເທດ ປີ 1999 ກັບມາຮັບໃຊ້ເພິ່ນຢູ່ວັດທາດຫຼວງເໜືອ ປີ 2001 ເພິ່ນກໍໃຫ້ຍ້າຍມາສ້າງວັດວຽງຈະເລີນ(ການເລົ່າມາຂ້າງເທີງນີ້ ເພື່ອໃຫ້ເຫັນວ່າຜູ້ຂຽນເຄີຍຮັບໃຊ້ໃກ້ຊິດເພິ່ນມາກ່ອນ).

- ປີ 2010  ພໍ່ທ່ານໃຫຍ່ປະທານໄດ້ມໍລະພາບ ແລະຄະນະລັດຖະບານ ອົງການ ອພສ ແນວລາວສ້າງຊາດ ແລະປະຊາຊົນຕົກລົງເຫັນດີເອົາສາຣີຣະຂອງເພິ່ນບຳເພັງ ກຸສົນທຸກໆວັນເປັນເວລາ 1 ເດືອນກວ່າ ຢູ່ທີ່ພັດທະສີມາວັດພະທາດຫຼວງເໜືອ.

- ປະຊາຊົນອົງການຈັດຕັ້ງພຸດທັງນອກ ແລະໃນປະເທດ ໄດ້ບຳເພັງກຸສົນຖວາຍສາຣີຣະເພິ່ນທຸກວັນ ເຊົ້າ ເພນ ແລງ ຜູ້ທີ່ນຳເອົາປັດໄຈ 4 ມາຖວາຍທານກໍຄັບຄາໜາແໜ້ນ.

- ວັນໜຶ່ງໃກ້ຈະຮອດວັນທຳຊານະປາກິດເພິ່ນນັ້ນ ຜູ້ຂຽນຝັນກ່ຽວກັບພໍ່ທ່ານປະທານນັ້ນດັງນີ້.

- ໃນຄວາມຝັນ ຮູ້ສຶກວ່າຜູ້ຂຽນໄດ້ໄປປາກົດຕົວຢູ່ຜາສາດແຫ່ງໜຶ່ງ ທາງໃນມີສີຄຳເຫຼືອງເຮືອງເຮື່ອ ບໍ່ມີຮູບແຕ້ມໃດໆທັງສິ້ນ, ໃນຂະນະນັ້ນ ທີ່ຫ້ອງສີເຫຼືອງນັ້ນປາກົດເຫັນມວນຊົນທີ່ມີລັດສະໝີເຮືອງເຮື່ອປາກົດຂຶ້ນເຕັມຫ້ອງ ທັງຍິງ ແລະຊາຍສາວຍງາມຢ່າງຍິ່ງ ທັນໃດກໍມີສຽງຜູ້ຊາຍຮຽກອອກມາວ່າ ພໍ່ທ່ານມີຄົນມາຂາບຄາລະວະ, ໃນຄວາມຮູ້ສຶກຂອງຜູ້ຂຽນນັ້ນ ເຫັນພໍ່ທ່ານປະທານຢູ່ໃນຫ້ອງໜຶ່ງອີກຕ່າງໆຫາກ ຄ້າຍໆກັບວ່າ ເພິ່ນຈັດແຈງມ້ຽນມັດສິ່ງຂອງ ແລະສະຖານທີ່ທີ່ເຂົ້າໄປຢຸ່ໃໝ່ຈັງຊັ້ນລະ ?

- ເມື່ອສິ້ນສຽງເອີ້ນພໍ່ທ່ານໃຫຍ່ ກໍອອກມາຈາກຫ້ອງໜຶ່ງ ສາຣີຣະຮ່າງກາຍຂອງເພິ່ນສູງພຽວ ສົມບູນ ແລະມີຜີວເປັນສີຄຳ ຄຸມຜ້າສີເຫຼືອງ ເປັນສີດຽວກັບສີຜິວ ແລະສີຫ້ອງນັ້ນ, (ຕົວຈິງພໍ່ທ່ານປະທານສູງພຽງ 1.66 ແມັດ ແລະອ້ວນ ກ້າວກຶງລຳສັນຕົວຕົວທຸກສ່ວນແຂງບໍ່ອ່ອນນຸ້ມ ຄ້າຍກັບຮ່າງກາຍນັກມວຍ) ແຕ່ໃນຄວາມຝັນນັ່ນພໍ່ທ່ານປະທານສູງ ງາມ ໃສ ມີລັດສະໝີເປັ່ງປະກາຍອອກມາຈາກຫ້ອງ ຜູ້ຂຽນໃນຄວາມຝັນນັ້ນນັ່ງຄຸເຂົ່າຢູ່ ຄ້າຍກັບວ່າເງີຍແຫງນເບິ່ງໜ້າໜ້າເພິ່ນ.

- ເມື່ອພໍ່ທ່ານປະທານອອກມາຈາກຫ້ອງແລ້ວ ກໍທຳທ່າຈະນັ່ງລົງ ປາກົດວ່າມີວັດຖຸສີຄືຄຳທີ່ອ່ອນນຸ່ມນັ້ນປາກົດຕົວອອກມາຮັບການນັ່ງຂອງເພີ່ນ, ເພິ່ນນັ່ງລົງແລ້ວຄົນທີ່ມີລັດສະໝີນັ້ນກໍຂາບຄາລະວະ ພໍ່ທ່ານກໍກ່າວປະຕິສັນຖານ ຕາມສົມຄວນ ຄົນເຫຼົ່າກັນກໍຫາຍຕົວໄປ ແລ້ວໝູ່ໃໝ່ກໍເຂົ້າມາ ແລ້ວກໍຫາຍໄປ ຜູ້ຂຽນກໍສັງເກດວ່າ ຄົນທີ່ເຂົ້າມາແລະຫາຍໄປນັ້ນ ເຂົາເຂົ້າ ແລະຫາຍອອກໄປທາງໃດກັນແທ້ ແຕ່ກໍ່ຮູ້ວ່າເຂົາໄປມາທາງໃດ.

- ຫຼັງຈາກຄົນທີ່ມີແສງເຮືອງຮຸ່ງໜີໝົດແລ້ວ ກໍປາກົດເຫັນ ມວນຊົນທັງພະ ທັງຍາດໂຍມໄດ້ສົ່ງຍື່ນສິ່ງຂອງຕ່າງໆ ມາຖວາຍພໍ່ທ່ານໃຫຍ່ ໂດຍຍື່ນເຂົ້າມາຈາກນອກຫ້ອງ ຄ້າຍທະລຸຝາຜະໜັງຫ້ອງເຂົ້າມາ ຝາຜະໜັງຫ້ອງນັ້ນກະແປກ ເມື່ອຄົນຍື່ນຂອງຜ່ານກໍອ່ອນໜຸ່ມ ແລະຂອງກໍຜ່ານເຂົ້າມາ ແລ້ວກັບເປັນຝາຜະໜັງດັ່ງເດີມ ຜູ້ຂຽນໃນຄວາມຝັນນັ້ນ ບໍ່ໄດ້ເປັນຜູ້ຮັບ ມີຄົນຈຳນວນໜຶ່ງປາກົດຕົວມາຮັບຂອງນັ້ນ ແລ້ວຍື່ນຕໍ່ກັນໄປໄວ້ໃນຫ້ອງໜຶ່ງອີກຕ່າງຫາກ.

- ສິ່ງທີຜູ້ຂຽນໃນຄວາມຝັນເຫັນ ຂອງເຫຼົ່ານັ້ນກໍລ້ວນແຕ່ເປັນສີເຫຼືອງ ເຊັ່ນຜ້າໄຕ ແລະເຄື່ອງໃຊ້ຕ່າງໆ ກໍເປັນສີເຫຼືອງໝົດ ບາງຢ່າງກໍເປັນແທ່ງຄືຄຳ.

- ໃນຂະນະນັ້ນ ໄດ້ຍິນສຽງອຶກກະທຶກຄືກໂຄມ ຢູ່ນອກຫ້ອງຈຶ່ງລຸກໄປສ່ອງເບິ່ງ ກໍເຫັນຄົນເປັນຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍ ແຍ້ກັນເຂົ້າມາສົ່ງຍື່ນຂອງຝາກຂອງຕ້ອນພໍ່ທ່ານ ຂອງທີ່ນຳມາ ມີທູບ ທຽນ ດອກໄມ້ ທະນະບັດ ກອງບຸນ ຜ້າໄກ ແລະເຄື່ອງສັງຄະທານອື່ນໆ ທັງທີ່ເປັນຫໍ່ ແລະເປັນຄຸ.

- ຂອງທີ່ເຮົາເຫັນຄົນຢື່ນມາຖວາຍພໍ່ທ່ານປະທານນັ້ນ ລ້ວນແຕ່ເປັນຂອງທີ່ເຮົານຳມາຕ້ອນພໍ່ທ່ານປະທານນັ້ນ ລ້ວນແຕ່ຂອງທີ່ພວກເຮົາເຄີຍ
ຈັດຫາມາຖວາຍແກ່ພະສົງ ສະມະເນນທັງໝົດ ຫຼືທຳບຸນທຸກວັນນີ້ລະ ແຕ່ກໍແປກອີກຢ່າງໜຶ່ງ(ຄຳວ່າແປກ ບໍ່ແມ່ນໃນຄວາມຝັນ ໃນຄວາມຝັນມີແຕ່ຊາບຊຶ້ງໃຈ ທີ່ວ່າແປກແມ່ນຜູ້ຂຽນພັນລະນາໃຫ້ເຫັນພາບ) ຄືສິ່ງຂອງເຫຼົ່ານັ້ນເມື່ອຢືນຜ່ານຝາຜະໜັງເຂົ້າມາ ຈະປ່ຽນເປັນສີເຫຼືອງເຮືອງເຮື່ອຄືຄຳໝົດ ບໍ່ວ່າຈະເປັນດອກໄມ້ ແລະທະນະບັດ ມີບາງອັນປ່ຽນຮູບໄປເປັນແນວອື່ນທີ່ມີສີເຫຼືອງຄືຄຳ.

- ໃນນັ້ນຜູ້ຂຽນສັງເກດເຫັນວ່າ ຂອງທີ່ຄົນຍື່ນສົ່ງຕໍ່ກັນມານັ້ນ ຜ່ານຝາຜະໜັງກໍມີ ບໍ່ຜ່ານຝາຜະໜັງກໍມີ ສິ່ງທີ່ບໍ່ຜ່ານ ຄືຄຸສັງຄະທານ(ສີເຫຼືອງຫັ້ນ) ຍື່ນເຂົ້າມາເທົ່າໃດກໍບໍ່ຜ່ານຝາຜະໜັງ ແຖມຍັງຕົກລົງໄປຈາກຫີອງນັ້ນ ຄ້າຍໆກັບຕົກລົງຈາກຜາສາດ ຄຸເຫຼືອງຕົກລົງໄປແລ້ວກໍມະຫັບມະຫາຍ ຂອງສັງທານທີ່ໃສ່ກະຕ່າໄມ້ ຖົງຢາງສວຍງາມຈະຜ່ານ ແລະປ່ຽນເປັນວັດຖຸອື່ນຢ່າງໄວ ໃນຂະນະນັ້ນຜູ້ຂຽນມອງເຫັນສາຍອັນໜຶ່ງຈ່ອງມາແຕ່ໄກ ທ່າມກາງມວນຊົນນັ້ນ ກໍມາທະລຸຝາຜະໜັງ ແລ້ວກໍຢັ່ງໄປອີກຫ້ອງໜຶ່ງ ສາຍນັ້ນເປັນສີຄຳອ່ອນນຸ່ມ ແຕ່ບໍ່ແມ່ນຝ້າຍ ເສັ້ນບໍ່ໃຫຍ່ປານໃດ ເທົ່າກັບຝ້າຍມຸງຄຸນນັ້ນເອງ.

- ໃນຄວາມຝັນຜູ້ຂຽນກໍຕາມຝ້າຍເຂົ້າໄປ ກໍເຫັນຝ້າຍນັ້ນຢ່ອງທຸລຸຝາ ໄປຜູກທີ່ຫົວຕຽງນອນອັນໃຫຍ່ ແລະເປັນສີຄຳທັງຕຽງ ຜ້າປູຕຽງ ແລະໝອນ ຂ້າພະເຈົ້ານັ່ງລົງໃກ້ຕຽງ ແລ້ວກໍເອົາມືຄຳເບິ່ງອ່ອນນຸ່ມດີ ຂ້າພະເຈົ້າຈັບເບິ່ງຝ້າຍກໍ່ອ່ອນນຸ່ມ ໃນໃຈຢາກຈະເດັດຖິ້ມ ເພາະມັນເກະກະເຮັດໃຫ້ຫ້ອງບໍ່ງາມ ຈຶ່ງຮ້ອງອອກໄປວ່າ:

" ພໍ່ທ່ານ ແມ່ນສາຍຫຍັງນີ້ ?"
 ໃນຂະນະນັ້ນ ພໍ່ທ່ານປະທານກໍເຂົ້າມາໃນຫ້ອງ ຕົນຕົວສູງ ມີລັດສະໜີຮຸ່ງເຮືອງ ງາມກວ່າຕົວຈິງຂອງເພິ່ນ ໃບໜ້າຍິ້ມແຍ້ມ ຂ້າພະເຈົ້ານັ່ງຢູ່ທີ່ຕໍ່າ ກໍຈົນໄດ້ເງີຍແຫງນເບິ່ງ ເພິ່ນຖາມວ່າ:

- "ແມ່ນຫຍັງ ?"
- ຜຸ້ຂຽນຕອບເພິ່ນວ່າ ບໍ່ຮູ້ວ່າສາຍຫຍັງຢັງເຂົ້າມາ.
- ເພິ່ນບໍ່ຕອບຫຍັງ ມີແຕ່ຍິ້ມ, ໃນຂະນະນັ້ນເອງ ຜູ້ຂຽນກໍຄວາມືໄປຈັບຝ້າຍແລ້ວບອກວ່າ "ຂ້ານ້ອຍຈະເດັດຖິ້ມ" ພໍ່ທ່ານບອກວ່າ "ບໍ່ຕ້ອງເດັດ ບໍ່ເຫິງມັນກະຂາດໄປເອງດອກ"

- ພຽງແຕ່ເທົ່ານັ້ນ ຜູ້ຂຽນກໍຕື່ນ ປະມານ 4 ໂມງເຊົ້າ.
(ອັນນີ້ກະເປັນພຽງຄວາມຝັນ ທ່ານທີ່ອ່ານໂຜດພິຈາລະນາເອງ)

*ອະທິບາຍ* ສາຍຢັ່ງຈາກຝາ ໄປມນຫ້ອງນອນພໍ່ທ່ານໃຫຍ່ປະທານນັ້ນ, ຜູ້ຂຽນມາຄິດຕອນຕື່ນຈາກຝັນແລ້ວນັ້ນວ່າ ແມ່ນສາຍຫຍັງ ? ໃນຄວາມຝັນວ່າຈະເດັດ ພໍ່ທ່ານໃຫຍ່ປະທານບອກວ່າ "ບໍ່ຕ້ອງເດັດ ບໍ່ເຫິງມັນຈະຂາດໄປເອງ".

- ອະທິບາຍໄດ້ 2 ຢ້າງ ຄື 
1. ຝ້າຍສາຍສິນໂຍ່ງຕອນບຳເພັງຊາປະນະກິດສົບ ຄອນສູດອະພິທຳນັ້ນ(ເພາະຕອນຝັນສົບພໍ່ທ່ານຍັງບໍ່ທັນປົງ ຫາກປົງແລ້ວສາຍນັ້ນອາດຫາຍໄປ)
2. ສາຍນັ້ນ ອາດໝາຍເຖິງບ້ວງ ຫຼືກິເລດປຽບເໝືອນສາຍຈ່ອງດຶງຄົນໄວ້ບໍ່ໃຫ້ຫຼຸດພົ້ນ ຫາກບຳເພັງຕະບະ ແລະຕັ້ງຕົນໃນການສ້າງບຸນກະສົນມີ ທານ ສິນພາວະນາ ຫຼືບຳເພັງຊີວິດແບບພໍ່ທ່ານປະທານ ບໍ່ນານກໍຫຼຸດພົ້ນຈາກກິເລດ.
3. ທີ່ຢູ່ສີຄຳ ເຊື່ອວ່າເປັນຜາສາດຄຳຂອງພໍ່ທ່ານຢູ່ບົນສະຫວັນ, ສ່ວນຂອງທານຕ່າງໆ ຜູ້ຂຽນເຊື່ອວ່າການທຳບຸນຫາຜູ້ຕາຍຈະໄດ້ຜົນໄວ ແລະເຕັມສົມປາດຖະໜາ ແລະປະສົງຂອງຜູ້ທານແມ່ນຕອນຕົນຕາຍລົງໃໝ່ໆ ອະນິສົງຈະໄດ້.
3. ສ່ວນຄຸເຫຼືອງເປັນຫຍັງຈຶ່ງຕົກລົງໄປ ແລະບໍ່ເຂົ້າມາຍັງຫ້ອງນັ້ນ ໃຫ້ພິຈາລະນາເອົາເອງ.

Friday, 22 April 2016

ວິທີຂາບ 3 ຫົນ

   - ການຂາບພະ ຈະຂາບ 3 ຫົນ, ຂາບພໍ່
ແມ່ຂາບ 1 ຫົນລົງຕັກ ບ່າໄລ່ປາຍຕີນຕາມ
ຄວາມເໝາະສົມ, ໄປຄາລະວະສົບບໍ່ຂາບ
ມີແຕ່ຜະນົມມື.
   - ທີ່ນີ້ຈະແນະນຳແຕ່ເລື່ອງຂາບພະ ຈະ
ເປັນພະພຸດທະຮູບ ຫຼືພະພິກຂຸສົງແມ່ນ
ຂາບ 3 ຫົນ.
   - (ນັ່ງ ຕັ້ງຕົວ ກ່ອນຂາບ ເຮັດຈັງໃດ ເບິ່ງ
ຕາມຮູບທັງຍິງຊາຍ)
   - ເມື່ອກຳລັງຂາບນັ້ນ ຂາບຕອນທຳອິດ
ໃຫ້ນຶກຕາມ ສາມວາລະ.

   1. ພຸດໂທ ເມນາໂຖ(ພະພຸດທະເຈົ້າເປັນທີ່ເພິ່ງຂອງເຮົາ)

Thursday, 21 April 2016

Off and On ສະທ້ອນຊີວິດ

ຂຽນໂດຍ
ພອຈ.ເນືອງພິລັກ ໂຊຕິທອນ
21 ເມສາ 2016
     - ຕາມທຳມະດາແລ້ວ ຊະວິກເປີດປິດເຊິ່ງພາສາອັງອິດເຂົາໃຊ້ວ່າ Off ແລະ On ນັ້ນແມ່ນຢູ່ໃນທີ່ດຽວກັນໝົດທຸກສິ່ງຜລິດພັນທາງວິທະຍາສາດສະເໝີໄປ, ບໍ່ວ່າແຕ່ເຄື່ອງວິທະຍາສາດສະໄໝໃໝ່ ທີ່ເປັນເຄື່ອງຍົນກົນໄກ ແມ່ນແຕ່ເຄື່ອງເປີດປິດໄລອນເຮືອນຊານວິທະສາດຂັ້ນພື້ນຖານຕ່າງໆ ກໍມັກຢູ່ທີ່ດຽວກັນທັງນັ້ນ.
     - ນັກພືດວິທະຍາ ຫຼືໝໍຢາທີ່ຮູ້ເລື່ອງຢາພືດທຳມະຊາດ ຈະເຂົ້າໃຈດີທີ່ສຸດ ລະຫວ່າງພືດທີ່ມີພຶດ ກັບພືດທີ່ແກ້ພິດແມ່ນຈະເກີດຢູ່ທີ່ແຫ່ວດຽວກັນບໍ່ຢູ່ໄກກັນເລີຍ.
     - ຄົນບູຮານສອນສະເໝີວ່າ "ສະຫວັນຢູ່ໃນຫົວອົກ ນະໝໍ້ນະຮົກຢູ່ໃນໃຈ" ອັນນນີ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ສະຫວັນກັບນະຮົກ ແມ່ນຢູ່ບໍ່ໄກກັນເລີຍ ຄືຢູ່ໃນຫົວອົກ ຫົວໃຈເຮົານີ້ເອງ ຄົນຈະສຸກ ຄົນຈະສຸກ ຫຼືຈະທຸກກໍທຸກຢູ່ທີ່ໃຈ ຄົນຈະດີຫຼືຊົ່ວກໍຢູ່ທີ່ໃຈ ຄົນຈະໄປສະຫວັນ ຫຼືນະຮົກ ກໍຢູ່ກ່ນອົບຮົມໃຈ ຫຼືສ້າງໃຈໃຫ້ເປັນສຸກ ຫຼືທຸກ ການທຳບຸນຈະທຳຢູ່ທີ່ໃດ ຫາກບໍ່ປະກອບດ້ວຍໃຈທີ່ເປັນມະຫາກຸສົນແລ້ວ ບຸນໄດ້ບໍາເຕັມເມັດເຕັມໜ່ວຍ ຫາກເຮັດໄປດ້ວຍຄວາມປາໝາດຂາດສະຕິ ການກະທຳນັ້ນນອກຈາກບໍ່ເປັນບຸນເປັນກຸສົນແລ້ວຍັງເປັນປາປະກຳອະກຸສົນດ້ວຍ.

     - ບຸນກັບບາບ ຢູ່ບໍ່ໄກກັນ ຊົວກັບດີຢູ່ບໍ່ໄກກັນ ສຸກກັບທຸກຢູ່ບໍ່ໄກກັນ, ຢ່າລືມວ່າທຸກສິ່ງທຸກຢ່າງໃນໂລກນີ້ ມີທັງດ້ານມືດກັບດ້ານແຈ້ງ ສຸກທຸກ ດຳຂາວ ຢູ່ຄູ່ກັນສະເໝີ ແລະມັກຈະບໍ່ໄກກັນເລີຍ.
     - ມີຫຼາຍຄົນມອງໄກເກີນຂອບເຂດຊີວິດ ເມື່ອເກີດວິກິດບໍ່ຈັກທາງແກ້ໄຂ, ບາງຄົນຢາກເປັນດີ ແຕ່ບໍ່ມອງເຫັນຄວາມດີຂອງຕົນທີ່ມີ, ບາງຄົນຊອກຫາທຳຢູ່ທົ່ວໄປ ໄປຫາກຫຼາຍປະເທດ ໄປຮອດບ່ອນທີ່ພະພຸດທະເຈົ້າເກີດ ຕັດສະຮູ້ ປະຣິນິບພານ ພາຍທ້າຍຍັງບໍ່ເກັນຮອດທຳ ບໍ່ມອງເຫັນໂຕເອງ ຫຼືບໍ່ມອງເຂົ້າມາໃນໂຕເອງ.
     ມີຫຼາຍຄົນບໍ່ວ່າ ແຕ່ຄົນຊົນນະບົດ ກໍຄົນໃນເມືອງ ເຂົ້າໄປນັ່ງໃນຣົດ ເວລາຈອດຣົດແລ້ວອອກບໍ່ໄດ້ ຍາມໂຟເຟີລືມປົດໄລກອນໃຫ້ ຫຼືປົດກອນໃຫ້ ເພາະເຂົາມຸ້ງແຕ່ໄຂ ຫຼືເປີດປະຕູລົດ ເຂົາບໍ່ຄິດທີ່ຈະປົດລ໊ອກກອນກ່ອນ ອັນນີ້ເຂົາລືມມອງສິ່ງກ່າວມານັ້ນທັງໝົດວ່າ ທຸກສິ່ງຢ່າງໃນໂລກນີ້ ມີສິ່ງແກ້ໄຂກັນສະເໝີ ບໍ່ມີສິ່ງໃດໂລກຈະແກ້ໄຂບໍ່ໄດ້ ຫາກຮູ້ຈັກແກ້ໄຂ ຫຼືແກ້ໄຂຖືກຈຸດ ກໍຈະໄປຮັບຜົນນັ້ນໄວ.
    ໃນໂລກນີ້ ຢ່າລືມວ່າສັບພະສິ່ງມີຢູ່ຄູ່ກັນ ມີທຸກກໍມີສຸກ, ຮູ້ທຸກຈຶ່ງຮູ້ຈຶ່ງຮູ້ສຸກ, ເຫັນທຸກຈຶ່ງເຫັນສຸກ ຄົນຜູ້ມີປັນຍາແລ້ວ ບໍ່ຄອງໃຫ້ພົບກັບຄວາມທູກກ່ອນຈຶ່ງສະແຫວງຫາຄວາມສູກ ຫຼືສ້າງຄວາມສູກ, ຄົນຜູ້ຢາກມີສູກໂດຍບໍ່ຜ່ານຄວາມທຸກ ຄົນສ້າງສູກໄວ້ລ່ວງໜ້າ ເໝືອນກັບຄົນຫາຊັບໄວ້ກ່ອນເພື່ອປ້ອງກັນຄວາມທຸກ ສະແຫວງຫາຄວາມຮູ້ກ່ອນເພື່ອປ້ອງກັບອະວິຊາ ແລະຫາສັບສິນແລະຄວາມສຸກໃນອະນາຄົດ ຄົນຜູ້ມີປັນຍາຈຶ່ງສ້າງບຸນໄວ້ເພື່ອປ້ອງກັນຄວາມທູກທີ່ຈະເກີດ ເພາະເຂົາຮູ້ວ່າທຸກ ແລະສຸກຈະຕ້ອງມີມາແກ່ເຂົາ.
    ບູຮານສອນວ່າ ໄຟໄໝ້ທີ່ໃດ ໃຫ້ເອົານໍ້າທີ່ນັ້ນດັບມອດ, ເກີດເຫດ ຫຼືເກີດບັນຫາທີ່ໃດ ກໍແກ້ໄຂທີ່ນັ້ນ ຄືໃຫ້ຮູ້ວ່າບັນຫາເກີດຈາກໃສ ອັນໃດພາເກີດແກ້ຈຸດທີ່ມັນເກີດ.
     ຄອບຄົວຜົວເມັຍ ໝູ່ກອງພັກພວກ ຜິດໃຈກັນມີບັນຫາຕໍ່ກັນ ກໍພ້ອມໃຈກັນຕົກລົງແກ້ບັນຫາທີ່ຈຸດມັນເກີດ ຈະປະສົບຜົນສຳເລັດເກືອບທູກລາຍ ມີຫຼາຍຄົນເກີດບັນຫາດັ່ງກ່າວແກ້ບັນຫາທີ່ອື່ນ ຫຼືຫາຄົນອື່ນແກ້ຕ່າງ ມັກຈະພັງທິລາຍບໍ່ເປັນທ່າ.
    ມີຜົວເມັຍຫຼາຍຄູ່ ຜົວຫຼິ້ນສາວ ແທນທີ່ຈະແກ້ໄຂທີ່ຕົນ ຫຼືຜົວຕົນ ແຕ່ກັບໄຜແກ້ໄຂ ຫຼືສ້າງບັນຫາກັບຄູ່ກໍລະນີ ໃນທີ່ສຸດທັງຄູ່ກໍລະນີ ແລະຜົວຕົນເຮັດໃສ່ຊໍ້າສຸດທ້າຍແຕກລະແຫງ.
    ບັນຫາເກີດຂຶ້ນຍ່ອມມີຈຸດຈົບ ແຕ່ຈະຈົບດີ ຫຼືຈົບຮ້າຍນັ້ນ ແກ່ເກີດຈາກການຮູ້ຈັກແກ້ກຈຸດ ທີ່ສຸດຄັນຄວນເລີ່ມແກ້ບັນຫາທີ່ມັນເກີດກ່ອນ ຫຼືແກ້ຈູດທີ່ມັນໃກ້ຕົວກ່ອນ ເປັນຂັ້ນຕອນໄປ.
    ພຸດທະເຈົ້າຂອງເຮົາເນັ້ນເລື່ອງການອົບຮົມເລື່ອງສະຕິກັບປັນຍານີ້ຫຼາຍກວ່າສິ່ງທັງປວງ ໃນພະໄຕປິດົກທັງສາມຄຳພີລ້ວນແຕ່ສອນເລື່ອງປັນຍາ.
    ການມອງບັນຫາດ້ວຍປັນຍາ ມັກຈະສຳເລັດໄດ້ສະເໝີ ການມອງບັນຫາຈາກຈຸດໃກ້ຕົວມັກຈະພົບວິທາງແກ້ໄຂ ເອົາຕົວລອດຢ່າງປອດໄຟ.
   ທ່ານທັງຫຼາຍ ໃຊ້ໂທລະສັບເຄື່ອນທີ່ທຸກຄົນ ທ່ານເຄີຍເປີດ ແລະປິດໂທລະສັບຂອງທ່ານແນ່ນອນ ເມື່ອທ່ານຮູ້ຈັກບັນຫາທ່ານກໍຈະເຂົ້າໃຈວ່າບັນຫາຕ່າງໆ ຄ້າຍກັບທີ່ເປີດປິດໂທລະສັບຂອງທ່ານນັ້ນລະ ຄືບັນຫາດີຮ້າຍຢູ່ທີ່ຕົວທ່ານແລ.

Monday, 11 January 2016

ຄົນລະລ່ວງທຸກໄດ້ ເພາະຄວາມພຽນ

วิริเยน  ทุกฺขมจฺเจติ

คนจะล่วงทุกข์ได้       เพราะความเพียร

      บัดนี้   จักได้อธิบายขยายเนื้อความแห่งกระทู้ธรรมภาษิตที่ได้ลิขิตไว้  ณ  เบื้องต้น พอเป็นแนวทางแห่งการศึกษาและปฏิบัติ เป็นลำดับไป

      คำว่า  ทุกข์  คือสภาพที่บีบคั้นเบียดเบียน มีความลำบาก ไม่สบายกาย ไม่สบายใจ มีความคับบแคบใจ  อันมีเหตุมาจากความไม่สมปรารถนา ไม่ได้ดังใจ ได้สิ่งของบางอย่างมาแล้วไม่ถูกใจ ตลอดถึงการพลัดพรากจากของรักของชอบใจ  เป็นเหตุแห่งความทุกข์เป็นความลำบาก   กล่าวโดยที่สุดพระพุทธเจ้าตรัสว่า สังขารร่างกายนี้ก็เป็นทุกข์  ฉะนั้น พระพุทธเจ้าจึงตรัสว่า    ความทุกข์เป็นความจริง เป็นทุกข์อริสัจ  ความทุกข์นี้มีมาประจำกับตัวเราแล้วตั้งแต่เกิด มีความลำบากในการที่จะหาเลี้ยงชีพ ทั้งตัวเองและคนอื่น แม้การศึกษาเล่าเรียนของเรานี้ ก็เหมือนกัน  เป็นความทุกข์ เป็นความลำบาก แต่พระพุทธเจ้าได้ทรงเทศนาสั่งสอนให้พวกเรามองให้เห็นความทุกข์ และก็ให้ยอมรับว่ามันมีอยู่จริง  ไม่ให้จมปรักอยู่มัน   ไม่ให้เศร้าโศกและเสียใจกับสิ่งที่ทำให้เกิดทุกข์   พระพุทธองค์ทรงสอน  หาทางหนีจากความทุกข์  หาทางแก้ทุกข์  เพื่อที่จะให้มีความทุกข์น้อยลง ให้มีความสุขตามปกติที่ใจมุ่งหวัง ในการที่จะหนี้จากความทุกข์ หาทางแก้ทุกข์นั้นพระองค์ก็ทรงสอนให้มีความเพียรก็คือ    ประการแรก เพียรพยายามไม่ให้สิ่งที่ไม่ดีเกิดขึ้นแก่เรา ประการที่สองเพียรละสิ่งที่เป็นอุปสรรคแก่ความสุขของเรา  ประการที่สามเพียรพยายามทำสิ่งที่ดีเป็นประโยชน์แก่เรา และประการที่สี่เพียรพยายามความดีสิ่งที่ดีทีมีอยู่ในตัวของเราแล้วให้คงอยู่ต่อไป  นี้คือทางที่จะแก้ความทุกข์   ทางที่จะพ้นจากความทุกข์  ความเพียรสี่ประการนี้เป็นสิ่งที่คนเรามนุษย์สามารถที่จะทำได้ เพราะว่ามนุษย์เป็นผู้มีความคิดมีสติปัญญาเฉลียวฉลาดกว่าสัตว์เหล่าอื่น    สมดังพระพุทธภาษิตที่มาในขุททกนิกาย ธัมมปทคาถาว่า

ทนฺโต     เสฏฺโฐ    มนุสฺเสสุ

ในหมู่มนุษย์  ผู้ฝึกตนได้แล้ว  เป็นผู้ประเสริฐ

      แสดงว่า มนุษย์เรานี้  เป็นผู้ฝึกฝนตนเองได้ ด้วยความเพียรพยายามของตัวเขาเองในการศึกษาเล่าเรียนของเรานี้ก็เช่นกัน  กว่าที่เราจะจบมาได้แต่ละชั้นก็มีความยากลำบาก และยิ่งในการที่เราจบมีเกรดที่ดีแล้วไม่ใช่เรื่องง่าย  เราต้องใช้ความเพียรพยายามฝึกฝนต้นเองหมั่นศึกษาค้นคว้า  ละสิ่งที่เป็นอุปสรรคต่อการศึกษาเรา  เอาใจใส่ในงานที่ครูอาจารย์มอบหมายให้  ไม่เกียจคร้าน  เมื่อเราหมั่นขยันอดทนฝึกฝนอยู่อย่างนี้   ก็จะเห็นได้ว่าความยากลำบากเหล่านั้นไม่ใช่เรื่องยาก  เราก็จะได้รับผลสำเร็จในการศึกษา  และภาคภูมิใจในตัวของเรา  ไม่เฉพาะตัวเราแม้คนอื่นก็จะยกย่องสรรเสริญว่าเป็นเด็กดี หรือเป็นผู้ประเสริฐ  ถ้าหากขาดการฝึกฝนแล้วไซร้ จะกล่าวได้ว่าเป็นบุคคลผู้ประเสริฐก็หาไม่ จะเป็นคนดีได้อย่างไร

      สรุปความว่า  ความทุกข์ ความลำบากของมนุษย์ต่าง  ๆ นานา ของคนเรานั้นเป็นสิ่งที่มนุษย์สามารถจะเอาชนะได้ สามารถบรรลุความสุข ผ่านความทุกข์นั้นได้  ก็เพราะความเพียร ดังที่กล่าวมาว่า ประการแรกเพียรสังวรระวังไม่ให้สิ่งที่ไม่ดีเกิดขึ้นแก่ตัวเรา ประการที่สองเพียรละสิ่งที่ไม่ดีนั้น ประการที่สามเพียรสั่งสมความดีหรือสิ่งที่เป็นประโยชน์แก่ตัวเรา  และประการที่สี่เพียรรักษาความดีนั้นไว้ให้อยู่กับตัวเรานาน ๆ เมื่อฝึกตนเองได้แล้วก็จะเป็นคนที่มีแต่สวัสดีภาพ เป็นผู้ประเสริฐ สมดังนัยพุทธภาษิตที่ได้ยกขึ้นไว้  ณ เบื้องต้นนั้นว่า  

วิริเยน  ทุกฺขมจฺ เจติ

คนจะล่วงทุกข์ได้ก็เพราะความเพียร  

Sunday, 10 January 2016


ສີລນຳສຸກມາໃຫ້ຕາບເທົ້າຊະຣາ

ພຸດທະພົດ
- ສຸຂັງ ຍາວະ ຊະຣາ ສີລັງ (ສິລນຳສຸກມາໃຫ້ຕາບເທົ້າຊະຣາ)
ທີ່ມາ: ຂຸທທະກະນິກາຍ ທັມມະບົດ.

ອະທິບາຍ:
- ສີລ ແປວ່າໜັກ ແປວ່າໝັ້ນຄົງ, ສີລມີຫຼາຍປະເພດ ໂດຍຍິ່ງແລະໂດຍຢ່ອນກວ່າກັນໃນລັກສະນະການປະຕິບັດ ຄື ຈຸລສິລ ໄດ້ແກ່ສິລ 5 ມັດຊິມະສີລ ໄດ້ແກ່ສີລ 8 ແລະສິລ 10 ມະຫາສິນ ໄດ້ແກ່ສິລ 227 ແລະ 311 ເພື່ອນຳອັດທະຍາໄສ ຫຼືຄວາມພ້ອມຂອງຜູ້ປະຕິບັດຕາມຂັ້ນໃຫ້ບໍລິສຸດຜ່ອງໃສ ແລະປານີດຂຶ້ນໂດຍລຳດັບ ຫຼືພູມທັມຶນເປັນເບື້ອງຕົ້ນ ຫຼືພື້ນຖານແຫ່ງຄຸນທັມເບື້ອງສູງ ແລະຍັງນຳສຸກມາໃຫ້ແກ່ຜູ້ປະພຶດປະຕິບັດ ສູກອັນ້ກີດຈາກການຮັກສາສີລນັ້ນ ໄດ້ແກ່ການບໍ່ຢ້ານກົວໂທດ ແຫ່ງການປະພຶດຊົ່ວ ບໍ່ຕ້ອງຕົກອະບາຍມີນະຣົກເປັນ

- ສີລ ເປັນຂໍ້ວັດປະຕິບັດ ເພື່ອຮັກສາກາຍ ແລະວາຈາໃຫ້ເປັນປົກກະຕິ ທັມມະຊາດ ສີລເປັນເຄື່ອງປ້ອງກັນໄພຕ່າງໆນານາ ຜູ້ຮັກສາສີລຍ່ອມບໍ່ກໍ່ເວນ ມີກາຍ ວາຈາ ສະຫງົບປົກກະຕິ ບໍ່ຝັ່ນເຟືອນເມື່ອໄພມາ ຜູ້ປະຕິບັດສີລ ຍ່ອມຮັບຄວາມສູກທັງກາຍໃຈຕາບເທົ້າຊີວິດ.